Czyste powietrze

31 marca 2025 r. o godz. 12.00 ruszył nabór wniosków w nowej odsłonie programu Czyste Powietrze. Dzięki reformie programu ukierunkowano pomoc na osoby szczególnie narażone na ubóstwo energetyczne, uszczelniono zasady dofinansowań, wzmocniono rolę gmin przez powierzenie im roli operatorów. Budżet programu został zasilony 10 mld zł bezzwrotnych dotacji ze środków Funduszu Modernizacyjnego.

Co nowego w programie?

• Obowiązkowe audyty- potwierdzenie standardu energetycznego domu przed i po inwestycji.
• Wyższe progi dochodowe uprawniające do podwyższonego i najwyższego dofinansowania.
• Najwyższe dofinansowanie uzależnione od dochodów oraz standardu energetycznego budynku.
• Racjonalizacja wydatków – maksymalne kwoty dotacji w poszczególnych rodzajach kosztów kwalifikowanych, w tym limity dotacji jednostkowych na m² powierzchni ocieplenia.
• Pomoc operatora – od momentu podjęcia decyzji o inwestycji aż po jej rozliczenie dla beneficjentów o podwyższonym i najwyższym poziomie dofinansowania.

W jaki sposób skorzystać z dotacji?

1. Sprawdź, czy program jest dla Ciebie

Program jest skierowany do osób fizycznych, które są właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych w budynkach posiadających wyodrębnioną księgę wieczystą. Minimalny okres własności wynosi 3 lata (nie dotyczy to sytuacji spadkowych). Dotacja jest przeznaczona dla budynków, które uzyskały pozwolenie na budowę do 31 grudnia 2020 r. Więcej szczegółów, na podstawie których ocenisz, czy i do którego poziomu dofinansowania się kwalifikujesz, znajdziesz na stronie czystepowietrze.gov.pl.

2.  Sprawdź progi dochodowe

Dofinansowanie jest dostępne dla osób fizycznych spełniających określone kryteria dochodowe.

Podstawowa dotacja wynosi do 40% kosztów kwalifikowanych netto (bez VAT) i jest dla tych, których roczny dochód nie przekracza 135 000 zł. 

Podwyższona dotacja jest do 70% kosztów kwalifikowanych netto (bez VAT) i obowiązuje przy miesięcznym dochodzie do 2 250 zł na osobę lub 3 150 zł w gospodarstwach jednoosobowych. Roczny przychód z tytułu prowadzenia przez wnioskodawcę lub małżonka wnioskodawcy działalności gospodarczej może wynosić maksymalnie czterdziestokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Najwyższe dofinansowanie to nawet 100 % kosztów netto inwestycji (bez VAT). Obowiązuje przy średnim miesięcznym dochodzie do 1 300 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych lub 1 800 zł w gospodarstwie domowym jednoosobowym. Ponadto mogą je otrzymać osoby, które mają ustalone prawo do jednej z czterech form zasiłku – stałego, okresowego, rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego. Roczny przychód z tytułu prowadzenia przez wnioskodawcę lub małżonka wnioskodawcy działalności gospodarczej może wynosić maksymalnie dwunastokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Dofinansowanie w najwyższym progu przewidziane jest dla osób ubogich energetycznie, czyli dla właścicieli budynków lub lokali, w których zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania wynosi powyżej 140 kWh/m2 rocznie.

3. Przygotuj dokumentację

Przed rozpoczęciem inwestycji należy wykonać obowiązkowy audyt energetyczny wraz z dokumentem potwierdzającym audyt, po jej zakończeniu – świadectwo charakterystyki energetycznej.

Oba dokumenty muszą być sporządzone przez osobę wpisaną do rejestru uprawnionych do wystawiania świadectw (wykaz Ministerstwa Rozwoju i Technologii) i na oba możesz dostać dofinansowanie z Czystego Powietrza – łącznie 1600 zł.

4. Złóż wniosek o dofinansowanie

Wnioski są składane elektronicznie. Istnieje kilka ścieżek składania wniosków. Obowiązkowo z pomocą operatora, jeśli staramy się o prefinansowanie i najwyższy poziom dofinansowania. Z pomocy operatora można skorzystać opcjonalnie przy podwyższonym poziomie dotacji bez prefinansowania.

W pozostałych przypadkach wnioski składa się: na stronie gov.pl, w urzędzie gminy lub we właściwym Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

5. Wybierz odpowiednie materiały i urządzenia

Dofinansowanie można otrzymać na:

• wymianę pozaklasowego kotła na paliwo stałe na nowe źródło ciepła
• termomodernizację, w tym: ocieplenie przegród, stolarkę okienną i drzwiową, bramy garażowe, wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła.

Wybierając jako źródło ogrzewania pompę ciepła, kocioł zgazowujący  lub na pellet obowiązkowo należy korzystać z tzw. listy ZUM (lista zielonych materiałów i urządzeń). Warto pamiętać, że lista ZUM to bezpłatna pomoc w wyborze urządzeń i materiałów kwalifikujących się do dofinansowania w programie.

6. Zrealizuj inwestycję

Po otrzymaniu pozytywnej decyzji o dofinansowaniu, można rozpocząć realizację inwestycji. Zakres inwestycji musi być zgodny z audytem energetycznym i potwierdzony fakturami. Podatek od towarów i usług (VAT) nie jest kosztem kwalifikowanym, zatem jego koszt będzie ponosił zawsze beneficjent. W przypadku korzystania z pomocy operatora, to on będzie monitorował cały proces, sprawdzając, czy prace są realizowane zgodnie z wytycznymi.

7. Złóż dokumenty po zakończeniu inwestycji

Po zakończeniu prac, obowiązkowo beneficjent musi wykonać świadectwo charakterystyki energetycznej, potwierdzające zmniejszenie zapotrzebowania na energię do ogrzewania.