Dlaczego gminy się zadłużają? Aby inwestować, pozyskiwać środki zewnętrzne, które pociągają za sobą konieczność zabezpieczenia wkładu własnego. Ważne żeby robić to mądrze oraz z pozytywną opinią nadzoru finansowego.

Faktyczny dług gminy Prażmów na koniec 2023 roku to 20 mln zł i stanowi 26% wykonanych dochodów. 51 milionów złotych to prognozowane zadłużenie na koniec 2024 roku. Jeżeli się spełni będzie to oznaczało, że pozyskaliśmy min. 100 mln zł środków zewnętrznych!

– 15 mln zł jest nam potrzebne na zabezpieczenie wkładu własnego na zadania, które będziemy finansowali ze środków KPO czyli Krajowego Planu Odbudowy – mówi wójt Jan Adam Dąbek. – Dzięki temu jesteśmy przygotowani na złożenie wniosków na niemal 100 mln zł kiedy tylko ruszą nabory. Ale też dzięki temu kiedy one ruszą nie będziemy musieli powiedzieć – sorry, nie robimy jednak tej drogi w tym roku bo potrzebujemy na wkład własny.

– Pozyskiwanie środków zewnętrznych prawie zawsze pociąga za sobą potrzebę zabezpieczania wkładu własnego i to już na etapie aplikowania o środki, a umowy o dofinansowanie podpisywane są po otrzymaniu przez finansującego potwierdzenia posiadania środków w budżecie jako wymaganego udziału gminy – mówi Agnieszka Markowska.

Na co wydamy pieniądze z KPO?

– Nasze inwestycje są prorozwojowe. Rozbudowujemy szkoły, budujemy przedszkola, kanalizację, sieć wodociągową, budujemy drogi – mówi Jan Adam Dąbek. – Ale inwestujemy także w zabytki. Remontujemy jeden z ważniejszych zabytków w powiecie i na pewno najważniejszy w naszej gminie – ponad dwustuletni Dwór Ryxów. Czy to prorozwojowe? W naszej gminie wciąż brakuje miejsc i przestrzeni dla spotkań, wydarzeń, kreatywnych działań naszych mieszkańców. Tak, inwestycja w ten zabytek jest prorozwojowa.

Wszelkie inwestycje realizowane w samorządzie nie generują zysków, więc trudno tu mówić o finansowej stopie zwrotu, to jedynie korzyści dla społeczeństwa, naszych mieszkańców, w tym dzieci aby miały zapewniony lepszy start w dorosłe życie.

– Planowane na 2024 rok obligacje 30 mln zł, emitowane na bardzo korzystnych warunkach – marża jedynie 0,78%, w całości przeznaczone zostaną na realizację priorytetowych inwestycji: odbudowa zabytkowych dworów w Prażmowie i Woli Prażmowskiej, budowa dróg czy rozbudowa urzędu oraz dokończenie inwestycji zapoczątkowanej jeszcze w latach 90 – budynek tzw. „Zajdlówki” w Woli Prażmowskiej – tłumaczy Agnieszka Markowska skarbnik gminy Prażmów. – To pozwoli nie zaprzepaścić poniesionych już nakładów.

Te inwestycje mogą w sposób znaczący nie tylko poprawić warunki pracy pracownikom wszystkich jednostek organizacyjnych gminy lecz również zapewnią lepszy komfort obsługi naszych mieszkańców. Gmina podejmuje stale dążenia do usprawnienia pracy urzędu chociażby przez modernizacje połączeń telefonicznych, elektroniczny obieg dokumentów i ogólnie pojętą cyfryzację gminy, dążymy również do lepszego dostępu dla wszystkich mieszkańców. Między innymi pozyskaliśmy środki z PFRON, co pozwoli nam zniwelować bariery architektoniczne dla osób z niepełnosprawnościami, w tym montaż windy w urzędzie czy środki z Cyberbezpieczny Samorząd, które m.in. pozwolą wyposażyć urząd w innowacyjny sprzęt elektroniczny, a tym samym zapewnić lepszą ochronę danych osobowych naszych mieszkańców.

Planowany dług na koniec 2024 roku w wysokości 51 mln zł. spłacany będzie z dochodów własnych gminy po 2 mln zł. w latach 2025-2028 i po 4 mln w kolejnych, łącznie spłata rozłożona została na 15 lat bez znacznego obciążania budżetu i nie powodująca blokowania nie tylko realizacji zadań bieżących lecz również inwestowania. Koszty obsługi długu wahają się od ok. 2 mln zł. w 2025 i będą malały w poszczególnych latach w związku ze zmniejszającym się długiem.
Zarówno wójt jak i kierownicy jednostek organizacyjnych muszą posiadać niezbędne upoważnienia do realizacji budżetu, w tym do zaciągania zobowiązań – podpisywania umów w celu zapewnienia ciągłego i sprawnego funkcjonowania swoich jednostek, w tym także zawierania umów wieloletnich chociażby dotyczących dostępu do tzw. mediów.
Polityka fiskalna samorządów kreowana jest na szczeblu budżetu państwa, wysokość dochodów własnych gminy głównie z podatków i opłat lokalnych jest a wręcz sztywno określana ustawami kwotowo lub procentowo, chociażby udział w PIT czy CIT (niezmienny od lat udział gmin to 6,71%) czy brak udziałów dla samorządów w podatku VAT, o czy jedynie głośno mówi się od wielu lat.

– Organ nadzoru finansowego – Regionalna Izba Obrachunkowa (RIO) nie tylko wydała pozytywną opinię o naszym zadłużeniu, ale też nigdy nie zakwestionowała i nie uchyliła żadnej uchwały Rady Gminy Prażmów – wyjaśnia Agnieszka Markowska.